محوطه سازی به هنر و عمل آراستن و طراحی فضای باز در اطراف ساختمان و یا دیگر فضاهای باز اشاره دارد. این عمل شامل طراحی و اجرای عناصر مختلفی مانند گیاهان، درختان، آبنما ها، جایگاه های نشست و آتشدان ها، سیستمهای آبیاری، نورپردازی، تابلوهای راهنمایی و … میشود.
هدف از محوطه سازی چیست؟
هدف اصلی محوطه سازی، آراستن و بهبود زیبایی فضای باز است. اما این عمل همچنین میتواند به بهبود کیفیت محیط زیست، افزایش ارزش ملک، ایجاد فضاهای تفریحی و استراحتی، بهبود کیفیت هوای منطقه و حفاظت از منابع طبیعی کمک کند.
محوطه سازی به دو صورت عمومی و خصوصی انجام میشود. محوطه سازی عمومی شامل فضاهای باز عمومی مانند پارکها، باغها و فضاهای عمومی شهری است. محوطه سازی خصوصی شامل فضاهای باز خصوصی مانند حیاط های خانه‌ها، باغها و فضاهای باز داخلی ساختمان‌ها است.
در هر دو صورت، محوطه سازی باید با رعایت قوانین و مقررات مربوط به ساختمان و محیط زیست انجام شود تا از آسیب به محیط زیست جلوگیری شود و ایمنی افراد رعایت شود.
هدف از محوطه سازی چیست؟
هدف اصلی محوطه سازی، آراستن و بهبود زیبایی فضای باز است. اما این عمل همچنین میتواند به بهبود کیفیت محیط زیست، افزایش ارزش ملک، ایجاد فضاهای تفریحی و استراحتی، بهبود کیفیت هوای منطقه و حفاظت از منابع طبیعی کمک کند.
محوطه سازی به دو صورت عمومی و خصوصی انجام میشود. محوطه سازی عمومی شامل فضاهای باز عمومی مانند پارکها، باغها و فضاهای عمومی شهری است. محوطه سازی خصوصی شامل فضاهای باز خصوصی مانند حیاط های خانه‌ها، باغها و فضاهای باز داخلی ساختمان‌ها است.
در هر دو صورت، محوطه سازی باید با رعایت قوانین و مقررات مربوط به ساختمان و محیط زیست انجام شود تا از آسیب به محیط زیست جلوگیری شود و ایمنی افراد رعایت شود.
در محوطه سازی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
طراحی محوطه سازی یک فرآیند چند مرحله‌ای است که برای بهبود زیبایی و کارایی فضای باز، باید به عوامل مختلفی توجه کرد. در زیر به برخی از عوامل مهمی که باید در طراحی محوطه سازی مدنظر قرار بگیرند، اشاره می‌کنیم:
1. نوع فضای باز
نوع فضای بازی که در نظر گرفته میشود باید با نیازهای کاربران آن فضا همخوانی داشته باشد. برای مثال، اگر فضای باز برای کودکان طراحی میشود، باید از ابزارهای بازی مناسب و ایمن استفاده شود.
2. آب و هوا
طراحی محوطه سازی باید با شرایط آب و هوایی منطقه سازگاری داشته باشد. برای مثال، در مناطق گرم و خشک، باید از گیاهان خشک‌دوست استفاده کرد و در مناطق سرد و مرطوب، باید از گیاهان مرطوب‌دوست استفاده کرد.
3. ایمنی
طراحی محوطه سازی باید به ایمنی کاربران فضا توجه داشته باشد. برای مثال، باید از مواد ساختمانی و ابزارهای بازی ایمن استفاده کرد و از باران‌ریزی و لغزندگی جلوگیری شود.
4. استفاده از فضای باز
طراحی محوطه سازی باید با توجه به نوع فعالیت‌هایی که در فضای باز برگزار میشود، انجام شود. برای مثال، اگر فضای باز برای کلاس‌های یوگا طراحی میشود، باید فضایی آرام و ساکت باشد.
5. پایداری
طراحی محوطه سازی باید با توجه به پایداری محیط زیست انجام شود. برای مثال، باید از گیاهان بومی و مقاوم در برابر شرایط آب و هوایی منطقه استفاده شود.
6. زیبایی
طراحی محوطه سازی باید به زیبایی و استفاده از عناصر طبیعی و مصنوعی برای جلب توجه و آراستن فضا توجه داشته باشد.
اگر این عوامل در طراحی محوطه سازی مدنظر قرار گیرند، محوطه سازی زیبا، کارآمد و ایمنی خواهد بود.
مهم‌ترین المان‌ها در محوطه سازی
اجرای محوطه سازی و فضای سبز با تلفیق درست گیاهان و چینش صحیح المان‌هاست که چشم نوازی می کند. از مهم‌ترین المان‌ها در اجرای فضای سبز می‌توان به آبنما، حوض، آلاچیق، پرگولا، انواع فلاورباکس‌ها، برکه‌های مصنوعی، تجهیزات نورپردازی، انواع گل و گیاه، استخر، کف سازی و پیاده رو، اشاره کرد.
هزینه طراحی محوطه و فضای سبز
هزینه طراحی محوطه و فضای سبز ، کاملا بستگی به ابعاد پروژه و همچنین تجهیزات مصرفی و متریالی که در ساخت محوطه سازی به کار می رود دارد. از این رو، هر چه ابعاد فضای سایت و تجهیزاتی که در محوطه به کار می رود بزرگتر و کیفیت بالاتری باشد در نتیجه هزینه طراحی و اجرا نیز افزایش می یابد.
رنگ بندی فضای محوطه
در محوطه سازی رنگها اولین المانهایی هستند که بطور مستقیم و غیرمستقیم در یک نگاه مرکز توجه افراد میشود. بنابراین در طراحی محوطه بسیار مهم است.
رنگ میتواند با گیاهان یا المان‌های موجود در محوطه مانند سنگ فرش، دیوارها یا نرده‌ها و آبنما و غیره به حیاط اضافه شود.
نکته مهم در استفاده از رنگها این است که «رنگ باعث جلب توجه بسیار زیادی از مقابل چشمان افراد دارد.»
برای مثال اگر از جعبه گل یا گلهای سفید استفاده میکنید باعث میشود سایر بافتهای گیاهی کمتر در نظر ما جلوه کنند. اما اگر قصد ایجاد یک کانون توجه در طراحی محوطه دارید، گزینه مناسبی است.
