مبلمان شهری به مجموعه لوازم و ابزار نظیر صندلی و نیمکت، آلاچیق، زباله دان، چراغ و پایه چراغ هایی گفته میشود. از این ابزار جهت زیبایی فضای شهری به محیط های مورد نظر اضافه میشود. این مبلمان ها با توجه به هویت و فرهنگ یک مکان طراحی و اجرا میشوند. مبدا ساخت و اجرای مبلمان شهری، شهر پاریس است. برای رفاه شهروندان از این ابزار استفاده شد و به مرور، شهرهای دیگر به تقلید از آن استفاده کردند. امروزه این موضوع تبدیل به یکی از نمادهای زیبایی و مدرنیته در دکوراسیون شهری باشد. در ادامه مقاله به بررسی مبلمان شهری، کاربردها و اهمیت آن در فضاهای شهری خواهیم پرداخت.
مبلمان شهری چیست؟
بسیاری از افراد تصور میکنند که مبلمان شهری محدود به نیمکت و صندلی کنار خیابان و پارک میشود. اما در حقیقت مبلمان شهری طیف وسعی از وسایل و لوازم خارجی را شامل میشود. به عبارتی دیگر یکی از فاکتورهای مهم برای بهبود دکوراسیون خارجی، توجه به مبلمان شهری است.
اگر نیمکت ها و صندلی ها را فاکتور بگیریم، ابزارها و وسایل بسیاری در حیطه مبلمان شهری قرار میگیرند. از جمله این وسایل میتوان به زباله دان، آلاچیق، چراغ های حاشیه پیاده رو و پایه آن ها، ایستگاه اتوبوس و … از جمله پرکاربرد ترین ها هستند. در اجرای مبلمان شهری سه نکته را هرگز فراموش نکنید. کاربردی بودن، توجه به هویت و اصالت و نیز زیبایی، مهم ترین عوامل است که باید مورد توجه قرار گیرد.
اما نکته ای که هرگز نباید به آن بی توجه بود این است که در انتخاب این وسایل نیز باید تخصص و دانش کافی را در مورد آن داشت. مثلا اینکه در هر مکان از چه جنسی استفاده کرد؟ یا اینکه هر رنگ و طرح مناسب چه مکانی است؟ جواب همه این سوال ها در مقالات گذشته داده شده است. میبایست با توجه به روانشناسی رنگ و نیز تاثیر رنگ ها بر دکوراسیون خارجی، انتخابی درست داشته باشیم. همچنین توجه داشته باشید که به همان اندازه که انتخاب مناسب میتواند جلوه زیبایی را به وجود بیاورد، به همان اندازه نیز انتخاب های نادرست و زیاده روی در به کارگیری ابزارهای میتواند دیزاین آن مکان را به کل نابود کند.
کاربردهای مبلمان شهری
راحتی و اسایش شهروندان
یکی از وظایف اولیه و مهم مسئولان شهری و استانی، فراهم کردن آرامش و آسایش برای مردم است. امکان پذیر کردن این موضوع فقط با اندکی خلاقیت در ایجاد مبلمان شهری به راحتی قابل تحقق است. برای مثال ممکن است که شما در حال پیاده روی در یک پارک احساس خستگی کنید و بخواهید اندکی استراحت کنید. قطعا وجود یک نیمکت یا صندلی باعث رضایت شما میشود. حال تصور کنید اگر این جایگاهی که برای نشستن شما تعبیه شده است، طرحی خاص، رنگی زیبا یا حتی نشانگر یک المان خاص از محل زندگی شما باشد چه تاثیرگزاری بیشتری بر روی شمای شهروند خواهد داشت. تصور کنید که همزمان شما به یک سطل زباله نیاز داشته باشید. وجود یک سطل زباله ساده تنها میتواند از کثیف شدن محیط جلوگیری کند. اما قرار دادن یک سطل زباله با رنگ و طرح مناسب علاوه بر نظافت، به زیبایی نیز کمک شایانی میکند.
کمک به زیبایی محیط
تصور کنید به همراه خانواده یا دوستان خود به یک شهر دیگر سفر کرده اید. حال از کسی میخواهید که از شما در حالی که درون یک آلاچیق نشسته اید عکس بگیرد. انتخاب شما یک آلاچیق بتنی ساده و با رنگ سرد و مرده است یا یک آلاچیق مثلا چوبی با یک طرح پست مدرن؟ قطعا گزینه دوم را انتخاب کرده اید. انتخاب یک سری وسایل و ابزار با تفکر هوشندانه همین قدر میتواند بر روی زیبایی موثر باشد. همین نکات ریز علاوه بر زیبایی باعث جذب افراد بیشتری به آن محیط شده و رونق بیشتری را شاهد خواهید بود. این تاثیر مبلمان شهری بر زیبایی محیط است.
بالا بردن روحیه شهروندان
همه ما تجربه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را در زندگی خود داشته ایم و خواهیم داشت. فرض کنید پس از یک روز کاری خسته کننده قصد داری که به سمت خانه عظیمت کنید. هنگامی که وارد ایستگاه اتوبوس یا مترو میشوید، متوجه وجود یک تاب بازی در آن جا میشوید. قطعا استفاده از آن تاب و سرگرم شدن با آن خستگی شما را کاهش میدهد. همچنین موجب میشود زمان انتظار برای وسیله نقلیه برای شما کم تر سپری شود. چند سال پیش شهردار یکی از شهرهای کشور کانادا این ایده را اجرایی کرد که موجب استقبال بی نظیری شد.
توجه به هویت و اصالت یک منطقه
کشور ما ایران، در اصالت تاریخی و فرهنگی حرف اول را میزند. مردم ایران نیز جایگاه ویژه ای برای یادبودهای تاریخی خود قائل هستند. اگر توجه کرده باشید در شهرهایی مثل شیراز و اصفهان با توجه به عظمت تاریخی که دارند، توجه زیادی به المان های خاص تاریخی در مبلمان شهری این شهرها شده است. یا به عبارتی دیگر در شهرهایی ماند تهران و تبریز بیشتر المان ها به صورت مدرن و متناسب با دنیای امروزی کار شده اند. همچنین در شهرهایی مانند مشهد و قم به واسطه عمده فرهنگ دینی که در آن ها حاکم است، اکثر المان های شهری برگرفته از تقدسات دینی ن ها است. به طور کل باید گفت که بهتر است که مبلمان شهری یک منطقه به گونه ای باشد که کم ترین تضاد را با فرهنگ اصیل آن منطقه داشته باشد.
مبلمان شهری شامل چیست؟
اما بیایید به این سوال پاسخ بدهیم که دقیقا چه عناصری در دسته مبلمان شهری قرار میگیرند؟ با ما همراه باشید.
تجهیزات خیابانی
اگر همین الان به خیابان اصلی محل سکونت خود بروید، به سرعت متوجه این موارد خواهید شد. ساده و روتین ترین عضو مبلمان شهری خیابانی، آسفالت خیابان و کفپوش کف پیاده رو است. پل های عابر پیاده نیز مثال خوبی برای این دسته از مبلمان شهری هستند. صندوق های پستی و صدقات نیز میتوانند مثال های خوبی باشند. در وهله اول این نوع از تجهیزات در دسته مبلمان شهری ضروری قرار دارند. اما با کمی خلاقیت و نوآوری، میتوان با تزیین بخشی از آن ها، به زیبایی محیط نیز کمک کرد.
مبلمان فضای سبز
همه ما تجربه تفریح در پارک یا فضاهای سبز به همراه خانواده یا دوستان را داریم. جالب است بدانید که وجود پارک یا فضای سبز در محیط شهر، لازمه زیبایی و کنترل پاکیزگی هوا است. حال بهتر است که با رسیدگی به این محیط ها و قرار دادن امکانات رفاهی، رفاه شهروندان فراهم شود. برای مثال وجود صندلی و نیمکت برای نشستن و استراحت، سرویس بهداشتی و آبخوری ها برای رفاه حال مردم، اجرای دیوار سبز برای جذابیت بصری فضا و حتی وسایل بازی برای سرگرمی کودکان همه و همه به ایجاد یک محیط دلنشین و استاندارد کمک میکنند.
تبلیغات و اطلاع رسانی
حتما همه شما در هنگام عبور از خیابان و بزرگراه، با بیلوردهای کوچک و بزرگ تبلیغاتی برخورد داشته اید. حتی در برخی ادارات و محیط های سرپوشیده دیگر، بسیار با این موضوع برخورد کرده اید. همچنین در سالن ها و محیط های ورزشی نیز به وفور تبلیغات و تابلوهای تبلیغاتی را به چشم میبینید. همین تبلیغات نیز بخشی از مبلمان شهری میباشند. برخی به صورت ساده این تبلیغات را اجرا میکنند که جلوه زیبایی ندارد. در نقطه مقابل برخی دیگر با خلاقیتی که دارند و شکل زیبایی که به تابلو ها میدهند، در کنار نورپردازی زیبا و مناسب، جذابیت را تا حد زیادی افزایش میدهند.
علائم ترافیکی
یکی از مهم ترین واجبات هر شهر و هر منطقه، علائم ترافیکی یا همان تابلوهای راهنمایی رانندگی است. این نوع از مبلمان شهری نیز در دسته مبلمان شهری ضروری قرار میگیرد. شایان ذکر است که استفاده از تابلوهای ترافیکی با تعداد مناسب و همچنین به کارگیری تابلوهایی که سر و شکلی زیبا و تمیز دارند، علاوه بر این که به هدایت رانندگان و عابرین کمک میکند، موجب پاکیزگی و طراوت شهر نیز میشود.
دسته بندی مبلمان شهری
به طور کل انواع مبلمان شهری در دو دسته ضروری و تزیینی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
مبلمان شهری ضروری
همان گونه که از نامش پیداست، جزو لوازمی است که وجود آن ها در محیط شهری لازم است. از جمله آن می توان به چراغ های خیابانی، تابلوها و علائم رانندگی، ایستگاه های اتوبوس و مترو و تاکسی، سرویس های بهداشتی، فضاهای سبز،صندلی ها و نیمکت های کنار خیابان و موارد بسیاری دیگر که به صورت فراوان در فضای شهر موجود هستند. دیدید که این موارد جزوی از لوازمی بودند که حضور آن ها در شهر و برای زندگی راحت تر و رفاه شهروندان ضروری است. این وسایل به وفور در محیط شهر دیده میشوند.
مبلمان شهری تزیینی
شاید فکر کنید که استفاده از مبلمان تزیینی در سطح شهرضروری نیست اما این تفکر کاملا اشتباه است. عمده استفاده از این دسته از مبلمان شهری، زیباسازی شهر است. برای مثال، در پارک ها هر المان یا وسیله ای که استفاده میشود، با هدف زیباسازی انجام شده است. حتی اگر به بافت تاریخی و قدیمی شهر محل زندگی خود رجوع کنید متوجه میشوید که هر نوع المان یا وسیله ای که در آن مکان به کار گرفته شده، طرح و تمی نزدیک به سبک آن مکان دارد. از جمله این ابزار و وسایل نیز میتوان به المان های تزیینی، صندلی ها و نیمکت های طرح دار، حصار و نرده با سبک خاص و سایر اجزا اشاره کرد.
مبلمان شهری مدرن و خاص
در سالهای اخیر، شاهد استفاده از مبلمان مدرن و خاص در بسیاری از شهرها بودهایم. این مبلمانها با طراحیهای خلاقانه و نوآورانه، توانستهاند توجه بسیاری از مردم را به خود جلب کنند. البته که پیشرفت تکنولوژی و محیط های شهری هم مزید بر علت شده که افراد علاقه بیشتری را به این ابزار نشان دهند. به طور کلی، مبلمان شهری ظاهر ساده اما خلاقانهتری نسبت به عناصر شهری قدیمی دارد که همین موضوع آن را خاص میکند. گسترش زندگی شهری و حرکت شهرها به سمت پیشرفت، شرایط را به گونهای تغییر داده که استفاده از این عناصر، گسترش بیشتری پیدا کند.
مبلمان شهری مدرن مزایای متعددی نسبت به مبلمان شهری سنتی دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
طراحی زیبا و خلاقانه
مبلمان مدرن و خاص، با طراحی زیبا و خلاقانه، میتوانند جذابیت و زیبایی شهر را دوچندان کنند. این موضوع میتواند تاثیر بالایی در جذب افراد به این منطقه داشته باشد. همچنین میتواند چهره شهر را علاوه بر زیبایی، به سمت مدرنیته نیز سوق دهد.
کارایی بالا
این مبلمان، با طراحی کارآمد، میتوانند نیازهای مردم را به بهترین شکل ممکن برآورده کنند. به این صورت که افراد در شلوغی های روزمره بتوانند از این امکانات شهری به بهترین شکل استفاده کنند. مثلا برای استراحتی کوتاه، گرفتن عکس های یادگاری و غیره.
دوام و ماندگاری بالا
این عناصر با استفاده از مواد اولیه باکیفیت، دارای دوام و ماندگاری بالایی هستند. توجه داشته باشید که علاوه بر استفاده از متریال مرغوب، استفاده صحیح هم میتواند به عمر و کارایی این امکانات اضافه کند. پس باید در حفظ این اشیا، کوشا باشیم.
مبلمان شهری در فضاهای غیرشهری
مبلمان شهری فقط مخصوص استفاده در فضاهای شهری نیست. درواقع در بسیاری از محیط های دیگر نظیر باغ، ویلا، حیاط خانه، روف گاردن، بالکن و غیره میتوان از ابزارهایی نظیر فلاورباکس، چراغ های روشنایی، نیمکت، حصار باغچه و غیره استفاده کرد. این کار باید به طور تخصصی و با کمک طراحان حرفه ای دکوراسیون انجام شود. یک متخصص با استفاده از دانش و تجربه خود، با در نظر گرفتن همه جوانب، میتواند بهترین و کارآمدترین طراحی را انجام داده و محیطی زیبا را به شما هدیه کند. شایان ذکر است که استفاده از عناصر مبلمان شهری در محیط هایی که گفتیم، در صورت کارآمد بودن هیچ محدودیتی ندارد. چراکه این مبلمان ها برای فضاهای بیرونی طراحی و ساخته میشوند.
همانطور که در این مقاله خواندید، ایجاد فضای شهری جذاب نیازمند یک متخصص خلاق است تا بتواندیک محیط جذاب را پدید بیاورد. توجه داشته باشید که حتما لازم نیست در اجرای مبلمان شهری از ابزار و وسایل صرفا مدرن یا صرفا سنتی استفاده کنیم. گاهی استفاده از چیز های کوچک و ساده تاثیر خود را به بهترین نحو میگذارد. حتما توجه داشته باشید که برای انتخاب و اجرای اجزای مختلف مبلمان شهری نیاز به یک متخصص حرفه ای خواهید داشت چرا که کار خوب نتیجه خوب در پی دارد . در غیر این صورت دکوراسیون خارجی شما زیبایی که میتوانست داشته باشد را از دست خواهد داد. ما این جا در اوحددکو آماده هستیم که بهترین مشاوره و راهنمایی را به شما بدهیم.